Opłaty sądowe w sprawach rodzinnych za parę dni ulegają istotnym zmianą. W dniu 21 sierpnia 2019 r., tj. w najbliższą środę, w życie wchodzi część przepisów najnowszej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw – w tym ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Opłata od wniosku o uzasadnienie orzeczenia
Jedną z istotniejszych zmian, która dotyczy wszystkich postępowań cywilnych jest wprowadzenie opłaty od wniosku o doręczenie orzeczenia z pisemnym uzasadnieniem. Aktualnie rzeczony wniosek nie podlega jakimkolwiek opłatom.
Opłata od wniosku (złożonego pisemnie lub ustnie do protokołu) o sporządzenie uzasadnienia będzie niebawem wynosić 100 zł. Strona będzie ponadto musiała wskazać zakres, w którym ma zostać sporządzone uzasadnienie – czy w całości, czy w części. Od tego będzie też zależał zakres późniejszego zaskarżenia.
Wszystko za sprawą dodanych przepisów art. 25b u.k.s.c.:
„1. Opłatę stałą w kwocie 100 złotych pobiera się od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zgłoszonego w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia albo zarządzenia.
2. W przypadku wniesienia środka zaskarżenia opłatę uiszczoną od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zalicza się na poczet opłaty od środka zaskarżenia. Ewentualna nadwyżka nie podlega zwrotowi.”
Częściowo ujednolicone opłaty sądowe w sprawach rodzinnych
Kolejna zmiana dotyczy ujednolicenia stawek opłat sądowych. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 23 ust. 1 u.k.s.c.:
„Opłatę stałą w kwocie 100 zł pobiera się od:
– wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub samodzielnej jego części, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej;
– apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu”.
Powyższa zmiana obejmie szereg postępowań w sprawach rodzinnych,które są prowadzone w trybie nieprocesowym:
- o ograniczenie oraz pozbawienie władzy rodzicielskiej,
- o uregulowanie kontaktów z dziećmi,
- o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach rodziny.
W chwili obecnej opłata ta wynosi 40 zł.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 23 ust. 2 u.k.s.c. z kwoty 40 zł do kwoty 100 zł wzrośnie także opłata m.in. od apelacji i zażalenia.
Zmiana ulegną również opłat od wniosków w przedmiocie zabezpieczenia roszczeń w sprawach rodzinnych. Zgodnie z brzmieniem znowelizowanego art. 68 u.k.s.c.:
„Opłatę stałą w kwocie 100 złotych pobiera się od wniosku o:
1) udzielenie zabezpieczenia roszczenia niemajątkowego, chyba że wniosek został zgłoszony w piśmie rozpoczynającym postępowanie;
2) zmianę lub uchylenie postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia niemajątkowego.”
Opłata stosunkowa w sprawach o prawa majątkowe
Zmianie ulegnie także opłata stosunkowa, która pobierana jest w sprawach o prawa majątkowe, które w zakresie spraw rodzinnych dotyczą na przykład pozwu o obniżenie alimentów, czy uchylenie obowiązku alimentacyjnego. W chwili obecnej opłata ta jest stosunkowa i zależy od wartości przedmiotu sporu – wynosi 5% w.p.s. Po nowelizacji, w sprawach o prawa majątkowe zostanie pobrana opłata stała od pisma ustalona według wartości przedmiotu sporu (bądź zaskarżenia) zgodnie określoną wysokością stawki zryczałtowanej, a opłata stosunkowa będzie miała zastosowanie tylko do spraw o wartości przedmiotu sporu (bądź zaskarżenia) przewyższającej 20.000 zł.
„Art. 13. 1. W sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej:
1) do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
2) ponad 500 złotych do 1 500 złotych – w kwocie 100 złotych;
3) ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych – w kwocie 200 złotych;
4) ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych – w kwocie 400 złotych;
5) ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1 000 złotych.
2. W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych.”
Opłaty sądowe w sprawach rodzinnych nie będą zwracane w całości
Zgodnie z przepisami art. 79 ust. 2 u.k.s.c. w aktualnym brzmieniu, sąd co do zasady z urzędu zwraca stronie całą uiszczoną opłatę sądową od pozwu o rozwód oraz pozwu lub wniosku o separację, jeżeli pismo zostanie cofnięte na skutek pojednania się stron na etapie postępowania przed sądem pierwszej instancji. Na mocy ostatniej nowelizacji do powyższego artykułu dodano jednak ust. 3 w brzmieniu:
„ Art. 79. 3. Opłatę zwracaną na podstawie ust. 1 pkt 1 lit. a, b i h, pkt 2 oraz pkt 3 lit. a, c i d obniża się o kwotę równą opłacie minimalnej.”
Pomniejszenie zwracanej opłaty o 30 zł stanowić będzie swego rodzaju opłatę manipulacyjną i pozwoli na częściowe pokrycie kosztów związanych z zainicjowanym postępowaniem.
W związku z powyższym przynajmniej częściowo zdezaktualizowała się treść wcześniejszych wpisów dotyczących opłaty sądowej w sprawach rodzinnych:
Ile kosztuje sprawa rodzinna?
Opłata sądowa od apelacji w sprawie o rozwód
Opłata sądowa od pozwu o rozwód
super!