W wyroku orzekającym rozwód sąd z urzędu rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi rozwodzących się małżonków. Władza rodzicielska może być przy tym powierzona obojgu małżonkom. Wymaga to jednak spełnienia pewnego warunku.
Kiedy wspólna władza rodzicielska jest możliwa?
Otóż zgodnie z treścią art. 58 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, władza rodzicielska może być pozostawiona obojgu rodzicom gdy:
- małżonkowie złożyli wspólny zgodny wniosek o powierzeniu im władzy rodzicielskiej;
- małżonkowie przedstawili porozumienie (tzw. plan wychowawczy) dotyczący sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej;
- zasadne jest oczekiwanie, że małżonkowie będą współdziałać.
Należy przy tym zaznaczyć, że powyższe przesłanki muszą zaistnieć łącznie.
Czego powinno dotyczyć porozumienie?
Generalnie porozumienie (tzw. plan wychowawczy) powinno odnosić się do wszystkich spraw objętych obowiązkami oraz uprawnieniami małżonków. Porozumienie takie, prócz wskazania, że władza rodzicielska będzie przysługiwała obojgu rodzicom, powinno regulować m.in. kwestie kontaktów dziecka z rodzicami, miejsca pobytu dziecka, czy też alimentów. Należy przy tym dążyć, aby rzeczone porozumienie było możliwie najbardziej szczegółowe, zwłaszcza w newralgicznych dla małżonków kwestiach, co pozwoli zapobiec ewentualnym konfliktom na tle jego wykonywania.
W jakiej formie powinno być sporządzone porozumienie?
Najlepiej aby porozumienie zostało sporządzone w formie pisemnej, w trzech egzemplarzach (po jednym egzemplarzu dla stron i jeden egzemplarz dla Sądu, który pozostaje w aktach sprawy).
Jednakże przy nieskomplikowanych stanach faktycznych dopuszczalna jest również forma ustna. W takim przypadku treść porozumienia zostanie spisana w protokole rozprawy.
Zatwierdzenie porozumienia
Uzgodniony przez strony „plan wychowawczy” podlega zatwierdzeniu przez Sąd, przy czym nie chodzi tu o zatwierdzenie z jakim mamy do czynienia przy klasycznej ugodzie sądowej.
Zatwierdzenie polega na powierzeniu władzy rodzicielskiej obojgu małżonkom wyrokiem Sądu. Również pozostałe kwestie zawarte w porozumieniu (tj. kontakty z dzieckiem, miejsce zamieszkania dziecka, alimenty) muszą zostać zatwierdzone przez Sąd, a co za tym idzie znaleźć swoje odzwierciedlenie w wyroku rozwodowym. Porozumienie dotyczący sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nie zwalania bowiem Sądu z obowiązku objęcia wyrokiem całokształtu spraw dotyczących rodziny, które zostały w nim wymienione.
Należy pamiętać, że porozumienie stron dotyczące wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest ugodą i nie wywołuje skutków materialno-prawnych.